Yağ ekstraksiyonu, bitkilerden yağ elde etmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu işlem genellikle bitki tohumları, meyveleri veya diğer yağ içeren kısımlar üzerinde gerçekleştirilir. İşte yağ ekstraksiyonu için kullanılan bazı cihazlar ve yöntemler:

1. Sıkma (Pressing):

   • Bu yöntemde, bitki malzemesi genellikle hidrolik presler veya vidalı presler kullanılarak sıkılır.
   • Basınç altında, yağlı kısımlar sıkılarak yağ elde edilir.
   • Bu yöntem genellikle mekanik bir işlemdir ve sıcaklık kontrollü bir ortamda yapılabilir.

2. Çözücü Ekstraksiyonu:

   • Bu yöntemde, bir çözücü (genellikle hekzan, etanol veya karbon dioksit) kullanılır.
   • Bitki malzemesi çözücü ile karıştırılır ve çözücü, yağları çözerek ayırır.
   • Elde edilen çözelti daha sonra buharlaştırılarak çözücüden arındırılır ve geriye yağ kalır.

3. Süperkritik CO2 Ekstraksiyonu:

   • Bu yöntemde, karbon dioksit süperkritik bir halde kullanılır.
   • Süperkritik CO2, bir çözücü olarak davranır ve belirli bir sıcaklık ve basınç altında yağı çözebilir.
   • Daha sonra CO2, basınç azaltıldığında buharlaşır ve geriye yağ kalır.

4. Ultrasonik Ekstraksiyon:

   • Ultrasonik dalgalar, bitki hücrelerini parçalamak ve yağları serbest bırakmak için kullanılır.
   • Bu yöntem, çözücü kullanmadan yağların ekstraksiyonunu sağlar.
   • Ultrasonik ekstraksiyon, işlem süresini kısaltabilir ve daha yüksek verimlilik sağlayabilir.

5. Mikrodalga Ekstraksiyonu:

   • Mikrodalga enerjisi, bitki hücrelerini etkileyerek yağların serbest bırakılmasını sağlar.
   • Bu yöntem, geleneksel yöntemlere kıyasla daha hızlı bir ekstraksiyon süreci sunabilir.

6. Soğuk Pres Yağ Ekstraksiyonu:

   • Bu yöntemde, yağların sıcaklığı düşük tutularak yapılan bir ekstraksiyon işlemidir.
   • Sıcaklık kontrolü, yağın kalitesini korumak için önemlidir.

Her bir yağ ekstraksiyon yöntemi, kullanılan bitki malzemesi ve elde edilmek istenen yağ türüne bağlı olarak avantajlara ve dezavantajlara sahiptir. Seçilecek yöntem, işletme koşulları, maliyet ve yağ kalitesi gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, kullanılan çözücülerin güvenliği ve çevresel etkileri de dikkate alınmalıdır.